Historisch: Vlaanderen gaat mee investeren in nieuwe spoorinfrastructuur

Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts en zijn federale evenknie François Bellot hebben een principieel akkoord gesloten over nieuwe spoorinvesteringen. De 11 Vlaamse spoorprioriteiten, aangevuld met nog eens 2 extra spoorprojecten, kunnen versneld aangepakt worden omdat Vlaanderen met eigen middelen over de brug komt. Vlaanderen zal in totaal 100 miljoen euro cofinancieren in de spoorprioriteiten. “Vlaanderen gaat voor de eerste keer in de geschiedenis mee achter het stuur van het spoorbeleid zitten”, zegt Weyts.

Het filerecord wordt in Vlaanderen elk jaar een beetje scherper gesteld. Files verlammen mens, milieu en economie. De Vlaamse Regering investeert daarom meer dan ooit in de alternatieven voor de (vracht)wagen. Vlaanderen kijkt daarbij ook naar de NMBS en Infrabel: het treinnet blijft de ruggengraat van het openbaar vervoer en het goederenvervoer per spoor heeft het potentieel om nog meer vrachtwagens van de weg te halen.

Tot nu toe verliep de samenwerking tussen de Vlaamse Regering en het federale niveau over het spoorbeleid vaak stroef, maar nu is er eindelijk een principieel akkoord over nieuwe spoorinvesteringen in Vlaanderen.

11 + 2 

De Vlaamse Regering zal cofinanciering op tafel leggen om 13 belangrijke spoorprojecten te realiseren. Het gaat om de 11 Vlaamse Spoorprioriteiten, waar de Vlaamse Regering al sinds 2013 op hamert bij de federale overheid, aangevuld met 2 extra projecten: het project ‘Oude Landen’ in Ekeren (dat de weg vrijmaakt voor een 2de spoorontsluiting van de Haven van Antwerpen) en de afwerking van Lijn 50A (dat voorziet in een 3de en 4de spoor tussen Gent en Brugge).

“We zijn naar de onderhandelingstafel getrokken met 11 spoorprioriteiten en we komen nu met 13 spoorinvesteringen terug”, zegt Weyts.

Het is de eerste keer dat Vlaanderen zelf zal investeren in spoorweginfrastructuur. Concreet is het de bedoeling om in totaal 100 miljoen euro te cofinancieren in de spoorprioriteiten.

Er is lang en hard onderhandeld over het pakket spoormaatregelen. In het aanvankelijke federale voorstel zouden er maar 4 Vlaamse spoorprioriteiten aangepakt worden – waarvan er voor 2 prioriteiten alleen studies voorzien waren.

Dankzij stevig onderhandelingswerk worden nu alle 11 Vlaamse spoorprioriteiten opgenomen in het plan, met daarbovenop nog eens twee extra spoorprojecten.  Bovendien is het leeuwendeel van de Vlaamse middelen nu bestemd voor de concrete realisatie van de spoorprojecten: slechts 8% van het geld gaat naar studies over haalbaarheid.

 “Het is voor mij niet evident dat Vlaanderen gaat betalen voor een federale bevoegdheid, maar nood breekt wet”, zegt Weyts. “We kunnen niet blijven wachten op deze investeringen. Dankzij het Vlaamse geld kunnen we sneller gaan. Concreet wil ik bijvoorbeeld al volgend jaar van start gaan met de elektrificatie van spoorlijn 19 Mol-Neerpelt-Hamont, waar we al lang op aandringen. Vlaanderen gaat het spoorbeleid nu mee betalen én bepalen. Dat is historisch”. 

Het gaat om de volgende projecten:

- Het beseinen van de regelmatig gebruikte spoorbundels Antwerpen Rechteroever;

- Optimalisatie van Antwerpen-Gent en het derde spoor tussen Lokeren en Sint-Niklaas;
- De spoorlijn 15 Antwerpen-Hasselt en het tweede spoor tussen Zonhoven en Balen
- De spoorlijn 15 Hasselt-Neerpelt
- De spoorlijn 58 Gent-Eeklo-Maldegem
- De spoorlijn 204 Gent-Zelzate
- De spoorlijn 52 Puurs-Dendermonde;
- De spoorlijn 57 Aalst-Dendermonde
- De spoorlijn 19 Mol-Neerpelt-Hamont
- Het bevorderen van de combimobiliteit in de GEN-zones Brussel, Antwerpen en Gent, de park-and-rideparkings en de fietsenstallingen (GEN: Gewestelijk Expresnet)
- De tweede spoorontsluiting in de haven van Antwerpen;
- Het project “Oude Landen” (Ekeren, vertakkingscomplex voor een extra goederenspoor)
- Afwerking van het 3de en 4de spoor op de Lijn 50A tussen Gent en Brugge